Oplopende spanningen

In de land- en tuinbouw kennen we vele tijden waarin ongerustheid de boventoon viert over het toekomstperspectief van het gezinsbedrijf. Calamiteiten op diergezondheid, zwalkende politici, gerechtelijke dwalingen of onderlinge onenigheid kan de oorzaak zijn. Dit jaar lijken alle oorzaken elkaar te versterken. Ook in onze sector. Zoals menigeen weet, bij oplopende spanningen kan kortsluiting ontstaan. Wat weer kan leiden dat de vlam in de pan slaat.

In de kalverhouderij-keten zijn de ingrediënten aanwezig om als gesloten, misschien te gesloten, organisatie uiteen te worden gedreven. In tijden van crisis komen collectieve belangen versus individuele belangen scherper tegenover elkaar te staan. Ook partijen buiten onze sector zoeken soms bliksemafleiders voor hun eigen problematieken. Juist in zo’n fase wordt je als sector getest hoe sterk dat je de toekomst in kunt.

Over de gevolgen van corona hoef ik niet veel verder uit te wijden. Uiteraard raakt dit alle schakels in de keten, maar de vrije kalverhouders wel heel scherp. Vanuit solidariteit moeten we hier, zeker in onze geleding, de focus op houden om hier verbetering in te brengen. Blijven duwen en trekken.

Vanuit overheidswege zijn er nog een aantal thema’s welke veel alertheid van ons vragen. Bijvoorbeeld dezer dagen, eind september, worden in Brussel de eerste stappen gezet naar een herijking van transportverordening levende dieren. Minister Schouten heeft al laten blijken wat haar inzet is. Dit helpt ons niet.

Ook de dossiers rondom stikstof en mest staan volop onder de aandacht. Zeker de uitwisseling van berekende stikstofneerslag van de diverse bronnen gaat een belangrijke fase in. Is externe saldering mogelijk, tijdelijk of structureel overdraagbaar, tot welke opgave zijn we sowieso verplicht en welk gedeelte is mogelijk voor derden aanwendbaar? Het laatste woord is er niet over uitgewisseld.
Met de brief over de contouren van nieuw mestbeleid lijkt LNV de klok 40 jaar terug te willen zetten. Simpele voorstellingen creëren. Je bent grondgebonden of niet. In het eerste geval geen verdere regelgeving. In het tweede geval maar één regel, volledig mest verwerken. Elementen als bodemverbetering, precisie bemesting en mineralenreductie in dierhouderij worden maar lastig gevonden. Specialisatie van bedrijven wordt extra afgedwongen.

Mijn verwachting is dat we vanuit Den Haag de komende maanden nog vele pijlen te verwachten hebben. De verkiezingskoorts is al zichtbaar. Zou hier ook een vaccin voor te vinden zijn? Landbouw zal bij alle partijen zeker meer aandacht krijgen dan de vorige rondes. Sommige waarheden maar ook veel onwaarheden zullen in de media verschijnen. Alertheid is geboden.

Juist nu is het zaak om in de kalverhouderij-keten eenheid te tonen. Oog houden voor de diversiteit tussen en binnen schakels, maar zeker de hoofdlijn vasthouden. Creëren van gezond toekomstperspectief voor de bedrijven die verder willen. Duurzaamheid hoort hierbij, maar ook het verdienmodel. Zonder economie komen we zeker niet verder.
Om dit proces goed te kunnen managen vraagt het bestuurskracht om samen de juiste dingen te doen. Gezamenlijk onderzoek verrichten, transparant opereren en op basis van overtuiging stappen zetten. Dit geldt voor alle schakels, ook binnen onze eigen primaire sector.

Wim Thus
Voorzitter LTO-vakgroep Kalverhouderij