'Vlees, daar zit wat in!'

Naast me zat een jongen die er wat bleekjes en witjes uitzag; wat wij ook wel een ‘stalkleur’ noemen. Hij had al een tijd een vegetarische levensstijl. Helaas kwam hij niet door de keuring: zijn Hb-waarde was te laag om te mogen doneren. De arts adviseerde hem om zijn eetpatroon te veranderen. Wij mensen zijn omnivoren, alleseters. Natuurlijk kun je zonder dierlijke producten, maar dan moet je vaak wel supplementen slikken om tekorten te voorkomen.

Dat iedereen vrij is om zijn eigen eetpatroon te kiezen, spreekt voor zich. We leven in een vrij land. Maar tegenwoordig heb ik soms het gevoel dat je in een hoek wordt geduwd. Slechts vijf procent van de Nederlandse bevolking is vegetarisch, en minder dan één procent is veganistisch. Toch lijkt het soms alsof de meerderheid zich moet schikken naar die kleine groep. Uiteraard houd je rekening met eetgewoontes, allergieën of religies, maar dat betekent niet dat de overige 95 procent beperkt moet worden. Je kunt prima een andere keuze maken en het vlees laten liggen als je daar bezwaren tegen hebt.

Van een vega-burger moet je een derde meer eten dan van een gewone hamburger om dezelfde voedingswaarde aan eiwit binnen te krijgen

Bij bijeenkomsten bij overheidsinstellingen of scholen is de lunch vaak volledig vegetarisch. Dan vraag ik me af waarom: waarom moet een kleine minderheid bepalen wat de rest eet? Omdat we zuinig moeten zijn met grondstoffen? Van een vega-burger moet je een derde meer eten dan van een gewone hamburger om dezelfde voedingswaarde aan eiwit binnen te krijgen. Om dezelfde hoeveelheid vitamine B12, zink, omega-3 en andere micronutriënten binnen te krijgen met je twee vega-hamburgers eten. En dan zwijg ik nog over ijzer.

Daarbij: een klein deel van de aarde geschikt voor het telen van eiwitten die geschikt zijn voor vleesvervangers. Als dierhouders kunnen we van producten waar mensen niets mee kunnen hoogwaardige dierlijke producten maken.  

Daarom heb ik het gevoel dat er een kentering komt. Vorige week zat ik in de trein naar zo’n overleg (inderdaad met een vegetarische lunch) en naast mij namen vier pas afgestudeerde rechtenstudenten plaats. We raakten aan de praat. Zij hadden ook een bijeenkomst in Amersfoort. Tot mijn verrassing uitten zij kritiek op de van bovenaf opgelegde eetpatronen. “Ik wil gewoon een broodje kroket,” zei één van hen, en daarmee begon de discussie. Ik dacht altijd dat de jeugd volledig in de ‘vega-modus’ zat, maar hoe vaker ik jonge mensen spreek, hoe meer ik merk dat een goed stukje vlees juist weer populair wordt. Ze vinden vaak dat vegetarische alternatieven ultrabewerkt zijn, en dat we juist toe moeten naar pure, herkenbare producten – of het nu om groenten gaat of om vlees.

Bewuster vlees eten, af en toe een keer overslaan en eens voor vis kiezen, is helemaal prima

Moeten we dan ons eetpatroon níet aanpassen? Als ik naar mezelf kijk, mag het inderdaad best wat minder, haha. Bewuster vlees eten, af en toe een keer overslaan en eens voor vis kiezen, is helemaal prima. Maar een goed gebalanceerd menu blijft belangrijk, en daar horen voor veel mensen nu eenmaal ook dierlijke producten bij.

Het is opvallend hoe groot de invloed is geworden van NGO’s die een volledig plantaardige wereld nastreven. Ze krijgen steeds meer invloed bij overheden en scholen, terwijl hun visie uiteindelijk maar een klein deel van de bevolking vertegenwoordigt. Gelukkig leven we in een liberale democratie waarin iedereen zijn eigen keuzes mag maken en geen levensstijl wordt opgedrongen.

De jongen die ik bij Sanquin sprak, kwam ik laatst weer tegen. Na het advies van de arts was hij toch weer normaal een stukje vlees gaan eten. De staalpillen en vitaminepreparaten had hij aan de kant gezet, en zijn “stalkleur” bleek verdwenen. Hij mocht inmiddels ook weer bloed geven. Laat je niet leiden door een paar activistische organisaties, maar luister naar de wetenschap en vooral naar je lichaam en je nuchtere verstand.

Hans Luijerink
Voorzitter VVK