Tien tips om ratten en muizen te weren

1- Maak de ruimte rondom de stal onaantrekkelijk voor ratten en muizen
Ratten en muizen houden van beschutte plaatsen waar ze veilig zijn voor roofvogels, katten en marterachtigen. Een open ruimte zullen ze mijden. Houd daarom de omgeving rondom stallen schoon en overzichtelijk: verwijder begroeiing, stapel geen materialen tegen de muren en zorg dat het straatwerk netjes blijft. Zo maak je de omgeving onaantrekkelijk voor ongedierte zoals ratten en muizen en voorkom je dat ze zich thuis voelen rondom de stal.

2- Zet de winddrukkap op een verharde ondergrond
Veel kalverstallen hebben winddrukkappen voor de deuren waar de verse lucht de stal binnenkomt. Deze staan op de grond en voorkomen dat de verse lucht met te grote snelheid de stal binnenstroomt. De ruimte in en rondom de winddrukkap is voor ratten en muizen een ideale plek om te leven, zeker als de kap op een ondergrond van zand staat. Er zijn vaak voerresten aanwezig en ongedierte graaft onder de winddrukkap door. Het plaatsen van een betonnen plaat waarop de kap staat, inclusief regelmatig schoonhouden van de ruimte, voorkomt dat ratten en muizen zich hier thuis voelen.

3- Verwijder regelmatig voerresten onder de trog
De laatste tien jaar wordt er volop ruwvoer gevoerd aan kalveren. Bij het selecteren van het ruwvoer duwen de dieren met hun neus een deel van het voer uit de trog, dat vervolgens op de grond belandt. Het is de ideale fourageerplaats voor ongedierte: er is volop te eten en ook nog beschut onder de trog. Als er veel voerresten in de stal liggen, heeft het plaatsen van gif geen zin, omdat het ongedierte voldoende andere voedselbronnen heeft. Meerdere keren per week de voergangen schoonmaken is daarom aan te bevelen, zodat ratten en muizen deze plaats niet als hun primaire vreetplaats zien. Een automatische voerinstallatie voorkomt veel vermorsing.

4- Afkitten inlaten van voersilo’s
De vijzels van de voersilo’s brengen het voer via een doorsteek in de gevel van de stal naar de voerkeuken. Deze gaten zijn altijd groter dan de vijzel zelf. Ongedierte kan vanuit die opening de spouwmuur in of – bij nieuwere stallen – de isolatie in de spouwmuur wegvreten. Deze plaatsen zijn ideaal voor het maken van nesten. Door de openingen tussen muur en vijzel goed af te kitten, of een mantelbuis te plaatsen, verdwijnt deze nestplaats voor ratten en muizen.

5- Voorkom korstvorming op oplegranden van roosters
De oplegranden van roosters zijn gevoelig voor korstvorming, zeker nu het rantsoen van kalveren voor de helft uit ruwvoer bestaat. Eenmaal aangekoekt zal de korst alleen maar groter worden. Het is een ideale fourageerplaats voor ratten en muizen. In het voorjaar zijn die korsten ook nog een belangrijke bron voor het ontstaan van vliegenoverlast. Het schoonspuiten van de oplegranden na elke ronde is daarom belangrijk.

6- Standaard stal reinigen na afloop van ronde
Ratten en muizen zijn opportunistische dieren en voelen zich snel ergens thuis, zolang er maar voedsel, water en schuilplekken zijn. Hun ideale leefomgeving ziet er rommelig uit. Een schone en opgeruimde stal is minder in trek. Kalverhouders die na elke ronde de stallen volledig reinigen met de hogedrukspuit en alles netjes opruimen, ervaren veel minder plaagdruk. Bijkomend voordeel is dat er minder vraatschade ontstaat en de onderhoudskosten laag blijven.

Vraag een ongediertedeskundige om advies tijdens nieuwbouw.

7- Voorkom nestplaatsen rondom spantbenen
Prefab zijwanden van stallen worden vaak op de lippen van de spanten gezet. De ruimte onder deze lip is vrij en vormt vaak een nestplaats voor ratten en muizen. Ook de spleten en kieren rondom de spantbenen zijn ideale plaatsen voor een veilig heenkomen. Zorg er bij nieuwbouw voor dat alles rondom het spantbeen goed dichtgesmeerd is, zodat ratten en muizen hier geen vlucht- of nestplaats van maken. Het inroepen van een ongediertedeskundige tijdens het bouwproces is een aanrader. Dit voorkomt ongedierte tijdens de gebruiksfase.

8- Voorkom versleping van gif
Maak gebruik van degelijke lokkisten en zet deze op plaatsen waar de dieren niet bij kunnen. Zet de lokkisten niet boven dieren, boven de trog of in de nabijheid van voer. De kans op versleping van gif neemt daardoor toe waarna het gif in het kalf terecht kan komen.

9 – Controleer regelmatig op sporen van knaagdieren
Om ratten en muizen effectief te weren is het belangrijk om voortdurend alert te zijn op hun aanwezigheid. Controleer daarom regelmatig de stal en de directe omgeving op sporen van knaagdieren, zoals uitwerpselen, knaagsporen aan materialen, typische looproutes of holen. Door een beginnende plaag tijdig op te merken, voorkom je dat ratten en muizen zich massaal vestigen.

10- Ga uit van voorkomen in plaats van bestrijden
De basisgedachte moet zijn het voorkomen dat ratten of muizen zich gaan vestigen. Op het moment dat deze gedachte het uitgangspunt is in het handelen, zijn veel plagen te voorkomen. Door vervolgens vroegtijdig te signaleren kan besloten worden welke ingreep noodzakelijk is. Een ingreep start met klemmen en vangsystemen. Het plaatsen van gif is het laatste redmiddel.

* Deze tips zijn tot stand gekomen in samenwerking met Ten Dijk Plaagdierbeheersing