'Kalverrechten: ik voel de pijn nu al'

Ten tweede huiver ik bij de gedachte over de verdeling van deze rechten. Hoe worden ze toegekend? Op basis van welke cijfers? Wordt er gekeken naar het aantal vergunde dieren? Maar wat als een stal een poos leeg staat? Gebruiken ze de gegevens van de jaarlijkse meitelling? Die cijfers kunnen jaarlijks honderden dierplaatsen fluctueren. Niet omdat er minder dieren verzorgd zijn, maar omdat RVO keurig een berekening maakt: gehouden dieren minus leegstand. En die leegstand is geen enkele ronde gelijk. Soms kun je na twee weken weer volop aan de bak, soms duurt het vier, vijf of zelfs zes weken. Kalverhouders hebben hier veelal geen invloed op. Het geeft en vertekend getal dat niets zegt over de inzet en werkzaamheden op het bedrijf.

Ik herinner me een Woo-verzoek van jaren geleden. De naam van de aanvrager was keurig zwartgelakt in het kader van privacy. We moesten dieraantallen van verschillende jaren op een rij zetten. Geen uitleg over het doel van het verzoek, geen context. Vanuit RVO snapten ze onze angst, maar de aanvrager had nu eenmaal recht op onze gegevens. Als geruststelling kregen we te horen dat we eerst inzage zouden krijgen voordat de gegevens gedeeld werden. Onze verbazing was groot toen er bij één van de jaren slechts twee dieren stonden. Twee! Alsof we het hele jaar vakantie hadden gevierd. De oorzaak: de referentiedag viel precies in een periode van leegstand. Wat er op ons bedrijf stond, waren twee achterblijvers die niet mee konden naar de slacht.

Wat volgde waren talloze gesprekken met RVO. Steeds opnieuw moesten we ons verhaal uitleggen. De desbetreffende personen zaten keurig voor ons anoniem achter een beeldscherm in een kantoortje ver weg. Elke keer weer een terugbelverzoek, elke keer weer de vraag van deze of gene om uitleg hoe de kalverhouderij werkt. Dat we werken met volle en soms lege stallen was nog wel uit te leggen. Maar dat de duur van leegstand steeds kon wisselen vonden ze raar.

'Als we eindelijk teruggebeld werden, was het op een moment dat de overall aan was.'

We merkten al snel dat men weinig wist van de praktijk. In het volgen van een vast protocol was men beter. En als we dan eindelijk teruggebeld werden, was het op een moment dat de overall aan was. Op kantoor zitten is immers niet onze dagtaak. We bleven weigeren om gegevens te delen met een partij waarvan de reputatie niet bepaald agrarisch gezind is. De cijfers moesten kloppen, anders ging er niets naar buiten wat ons betreft.

Na maanden!!! van bellen was er opeens een ambtenaar die begreep waar onze angst zat. Hij dacht mee. Een simpele aanvulling in het dossier kon ervoor zorgen dat misverstanden in de toekomst geen problemen zouden opleveren. Wat me het meest frustreerde in die periode? Dat niemand leek te willen nadenken. Dat het systeem blind vaart op protocollen. Dat alles wordt doorgeschoven naar het bureau van een ander. Dat je als ondernemer moet vechten voor realiteit.

'Hoeveel knelgevallen zullen er komen? En hoeveel knelgevallen zullen uiteindelijk niet erkend worden. Risico van het vak? Aan mijn hoela!'

En nu vraag ik me af: hoe worden die kalverrechten straks verleend? Op basis van welke cijfers? En hoelang gaat dit proces duren? En hoeveel knelgevallen zullen er komen? En hoeveel knelgevallen zullen uiteindelijk niet erkend worden. Risico van het vak? Aan mijn hoela! Iedereen heeft er baat bij dat zoiets goed en zorgvuldig gebeurt zonder familiebedrijven te benadelen. Wat vooral belangrijk is: dat onze stem gehoord wordt. Dat we zuinig moeten zijn op een kalverhouderij in Nederland die aan de top staat in de wereld wat betreft de zorg en aandacht voor jonge kalveren. Ik ben nu al bang dat we achterblijven met frustratie en onbegrip. Voor de zoveelste keer…

Evelien Smit
Kalverhoudster in Nieuweroord