Beëindigingsregeling voor boeren binnen kilometer van Natura-2000

De regeling zal openstaan voor veehouderijen met diercategorieën die hebben kunnen deelnemen aan een Lbv-regelingen, te weten: melkvee, varkens, pluimvee, vleeskalveren, overig rundvee, geiten, vleeseenden en konijnen. Bedrijven die zich binnen een straal van 1.000 meter van Natura 2000-gebieden bevinden, krijgen als eerste toegang tot de subsidies. Er is een startpakket van 750 miljoen euro gereserveerd.

Eerst komt, eerst maalt
Toekenning gebeurt op basis van aanmelding: diegene die zich als eerste meldt, maakt als eerste kans. Pas als er na de eerste ronde budget overblijft, komen bedrijven buiten de 1.000-metergrens in aanmerking. Dan wordt de subsidie verdeeld via een tender, waarbij de verhouding tussen subsidiebedrag en ammoniakreductie centraal staat.
De Vbr sluit aan bij de vergoedingensystematiek van eerdere Lbv-regelingen. Subsidie wordt berekend op basis van het waardeverlies van de stalcapaciteit, afhankelijk van de oppervlakte en leeftijd van de stallen. Voor sectoren met productierechten, zoals varkens- en pluimveehouders, geldt dat rechten volledig (100%) worden vergoed bij beëindiging. Voor vleeskalverhouders geldt dat er geen aparte productierechten zijn, waardoor de vergoeding zich richt op de stallen en de productiecapaciteit.

Geen focus op oude bedrijven
In het hoofdlijnenakkoord is afgesproken dat vooral verouderde bedrijven zouden moeten stoppen. Volgens het ministerie is dat juridisch niet haalbaar: Europese regels laten selectie alleen toe op basis van milieucriteria, zoals ammoniakuitstoot, en niet op basis van leeftijd van de stallen. Uit eerdere regelingen blijkt volgens het ministerie dat veel oudere bedrijven toch deelnemen.
Het kabinet erkent dat een groot aantal stoppende bedrijven ook effect kan hebben op schakels verderop in de keten, zoals slachterijen, handelaren en voerleveranciers. Sectorpartijen hebben zorgen uitgesproken over de mogelijke gevolgen. Het ministerie belooft hierover in gesprek te blijven, maar doet geen harde toezeggingen.

Begin 2026 regeling open
Omdat deelname een ingrijpende keuze is, komt er zaakbegeleiding beschikbaar. Deze begeleiders kunnen vleeskalverhouders ondersteunen bij het aanvragen en het contact met de overheid. Gronden vallen buiten de regeling, maar kunnen vrijwillig worden verkocht aan provinciale grondbanken of de Nationale Grondbank.
In oktober start de aanmelding van de regeling bij de Europese Commissie, parallel aan een internetconsultatie. Belanghebbenden kunnen dan reageren op de conceptregeling. Na goedkeuring volgt publicatie in de Staatscourant. De verwachting is dat de regeling begin 2026 openstaat voor aanvragen.