Noord-Holland eerste provincie met sectorbrede aanpak stikstofreductie

De afspraak geldt voor de hele agrarische sector en is gebaseerd op relatief eenvoudige en betaalbare maatregelen. Boeren krijgen de ruimte om zelf te kiezen hoe zij de uitstoot op hun bedrijf verminderen, bijvoorbeeld via technische innovaties, extensivering of beter management. Volgens de provincie staat hiermee “de boer aan het roer”.

Praktisch en uitvoerbaar
De aanpak, die volgens gedeputeerde Jelle Beemsterboer “praktisch, uitvoerbaar en gericht op resultaat” is, zet in op brede deelname en maatwerk. Tegelijk wordt stevig gestuurd op natuurherstel. De provincie ontwikkelt daartoe een monitoringsysteem, waarmee de stikstofdruk op Natura 2000-gebieden systematisch wordt bijgehouden. Bijsturing blijft mogelijk als tussendoelen niet worden gehaald. Uit een memo van Wageningen University & Research blijkt dat 30 procent reductie op vrijwel elk agrarisch bedrijf haalbaar is zonder grote investeringen. Sommige maatregelen zijn zelfs kostenbesparend, aldus onderzoeker Gerard Migchels.

1,6 miljoen euro voor ondersteuning
Voor de eerste fase van de uitvoering stelt de provincie €1,6 miljoen beschikbaar. Dat geld wordt onder meer ingezet voor coaching, studiegroepen en praktijkgerichte kennisuitwisseling, naar voorbeeld van eerdere succesvolle initiatieven zoals de MelkveeAcademie. De ondersteuning komt bovenop bestaande subsidies voor stikstofreductie en natuurherstel. De monitoring gebeurt onder andere via de KringloopWijzer en een aanvullend systeem dat Wageningen UR ontwikkelt. Daarbij worden gegevens op gebiedsniveau verzameld, met behoud van privacy: individuele data van boeren blijven buiten bereik van de provincie.

Verankering in beleid
In 2026 moet de generieke daling van 30 procent, de gebiedsgerichte aanpak rondom Natura 2000 en de borging van natuurherstel worden vastgelegd in de provinciale omgevingsverordening. De voortgang wordt jaarlijks gemonitord, in samenwerking met LTO, HAJK, Bio NH, Wageningen UR en adviesbureau KokxDeVoogd. De overeenkomst sluit aan op het landelijke stikstofbeleid en kan – waar mogelijk – worden meegewogen bij handhavingsverzoeken, bijvoorbeeld rond PAS-melders.

Voorbeeld voor andere sectoren
Met deze overeenkomst geven provincie en sector samen invulling aan het stikstofbeleid, iets wat eerder al met de industrie werd afgesproken. Noord-Holland onderzoekt momenteel hoe ook andere sectoren betrokken kunnen worden bij een soortgelijke aanpak.