Alles-of-nietsplan moet stikstofimpasse doorbreken

Volgens de initiatiefnemers maakt het plan een einde aan jarenlange stilstand. “Met deze bouwstenen kunnen PAS-melders worden gelegaliseerd, komt vergunningverlening weer op gang, wordt intern en extern salderen opnieuw mogelijk en krijgen boeren helderheid over de doelen richting 2035,” aldus LTO. Het voorstel biedt ruimte voor maatwerk en laat ondernemers zelf bepalen hoe zij de stikstofdoelen willen halen.

Verantwoordelijkheid nemen
De initiatiefnemers zien het plan als een noodzakelijke stap vooruit. “Al zes jaar zit het systeem op slot,” stelt LTO. “Boeren en tuinders leven in onzekerheid en kunnen niet investeren. Met het oog op een mogelijk minder boervriendelijk kabinet vinden wij het onverstandig om langer af te wachten.” Toch erkennen de organisaties dat het plan niet zonder pijn is. In gebieden met de hoogste stikstofbelasting worden bindende gebiedsprocessen opgezet waarbij toekomstperspectief voor de landbouw een volwaardig uitgangspunt blijft.

Van depositie naar emissie
Een belangrijk element van het plan is de verschuiving van depositie- naar emissiebeleid. Dat betekent dat boeren niet langer worden afgerekend op stikstofneerslag in natuurgebieden buiten hun invloedssfeer, maar op de uitstoot van hun eigen bedrijf. Ook pleiten de organisaties voor het schrappen van de kritische depositiewaarde (KDW) uit de wet en voor het beëindigen van de invloed van natuurdoelanalyses op vergunningen. Boeren krijgen de ruimte om zelf te kiezen hoe ze de gestelde doelen bereiken: via technische innovaties, extensivering, verplaatsing, verbreding of vrijwillige opkoop. “Wat telt, is dat er eindelijk handelingsperspectief komt,” benadrukt LTO.

Politieke keuze: alles of niets
Het voorgestelde plan is volgens de opstellers een totaalpakket. “De aanpassing van wetgeving en de reductie van stikstofuitstoot horen onlosmakelijk bij elkaar. 'Cherry picking' is geen optie,” waarschuwen zij. Het bouwstenendocument ligt nu bij het demissionaire kabinet en de Tweede Kamer. LTO roept op om het plan nog dit jaar over te nemen. Aanstaande maandagavond organiseert LTO een webinar om het plan nader toe te lichten en vragen uit het veld te beantwoorden.

Voor- en tegenstanderes van plan
Demissionair landbouwminister Femke Wiersma ziet in het stikstofplan van LTO, NAJK en de provincies veel overeenkomsten met het voorstel van het kabinet. Steun is er ook vanuit CDA en VVD. BBB wil geen gedwongen krimp van de veestapel. Agractie is niet gelukkig met het plan. Volgens de belangengroep is het "bizar om elk individueel bedrijf op te zadelen met strenge emissiedoelen". Zeker voor bedrijven die verder van stikstofgevoelige Natura-2000 vandaan liggen zouden niet aan strenge regels hoeven te voldoen, aldus de organisatie.

Het gezamenlijke plan is hier te downloaden.