‘Koe en kalf samen is slechter voor dierenwelzijn’

De Tweede Kamer wil dat de kalfjes na de geboorte langer bij de koe blijven. Dat komt het dierenwelzijn niet ten goede, zegt welzijnsonderzoeker en lector Hans Hopster.

Hopster doet zijn uitspraken in Resource, het wetenschapsblad van Wageningen UR. Hij vindt het idee om kalveren bij de koe te laten sympathiek overkomen, maar wijst er op dat de hechting tussen moeder en kind tussen verschillende soorten zoogdieren heel anders kan zijn. “Wij zijn opgegroeid met de hechtingstheorie van John Bowlby, dat een goede hechting bij kinderen allerlei psychologische problemen later voorkomt. Maar tussen zoogdieren bestaan grote verschillen.”

Al dertig jaar wordt onderzoek gedaan naar het fenomeen kalf bij de koe. Dit onderzoek toont volgens Hopster aan dat als voorbereiding op de geboorte het moedergedrag van de koe volledig hormonaal aangestuurd. Maar als het kalf is geboren, maakt die hormonale sturing plaats voor sturing door de prikkels van het kalf. Evolutionair is dat volgens Hopster voordelig: als het kalf doodgeboren is, moet de koe daar geen energie in steken.

Na de geboorte neemt het kalf het initiatief. Als het kalf wil drinken, komt moeder in actie. Als je het kalf direct weghaalt, dooft het moedergedrag van de koe snel uit, vooral bij koeien die geen ervaring hebben opgebouwd met het grootbrengen van een kalf. De lijkt volgens de onderzoeker veel meer op de gnoe, waarbij het kalf extreem zelfredzaam ter wereld komt. Onder natuurlijke omstandigheden verstopt de koe het kalf de eerste drie dagen in het struikgewas. Ze houdt op enige afstand de wacht en zoogt het kalf enkele keren per dag. Daarna groeit het kalf op met leeftijdsgenoten in de kudde.

Hopster benadrukt dat bij het uitvoeren van de Kamermotie er juist een welzijnsprobleem ontstaat als kalf en koe na bijvoorbeeld twee maanden worden gescheiden. “Boeren scheiden kalf en koe juist in het belang van de gezondheid. Het pasgeboren kalf moet snel voldoende biest van de koe krijgen om immuniteit op te bouwen. Als je dat overlaat aan kalf en koe, gaat het nog wel eens mis. Door de controle over te nemen van de koe kan de boer dat beter waarborgen.”

Verder voorkomen boeren met het scheiden van kalf en koe dat het kalf ziektekiemen oploopt in de ligboxenstal. Ook om die reden zet de veehouder het pasgeboren kalfje een tijdje apart in een schone, droge, warme box. “Uit het oogpunt van gezondheid kleven er juist concrete risico’s aan het bij elkaar houden van koe en kalf, terwijl de voordelen ervan nog onvoldoende zijn aangetoond.”