Melkveehouderij moet 4 procent krimpen

De Nederlandse melkveehouderij moet gemiddeld met 4 procent krimpen. Bedrijven met veel grond mogen nog uitbreiden. De inkrimping moet per 1 januari 2018 plaatsvinden.

Dat blijkt uit de overeenstemming die staatssecretaris Martijn van Dam en de melkvee- en zuivelsector hebben bereikt. Alle melkveebedrijven krijgen per 1 januari 2017 een hoeveelheid fosfaatrechten toegekend op basis van het aantal gehouden koeien op 2 juli 2015, de datum waarop het fosfaatstelsel werd aangekondigd.

De totale hoeveelheid rechten die op deze manier wordt toebedeeld is echter te groot om de fosfaatproductie weer onder het Europese maximum te brengen. In 2015 is in Nederland in totaal 176,3 miljoen kilo fosfaat geproduceerd. Dat is 3,4 miljoen kilo boven het door Europa vastgestelde fosfaatplafond. Dat betekent dat op basis van deze cijfers de fosfaatproductie in de melkveehouderij met 4 procent moet worden ingekrompen.

Omdat grondgebonden bedrijven en knelgevallen worden gecompenseerd, zal het uiteindelijke afromingspercentage op de fosfaatrechten voor individuele bedrijven tussen 4 en maximaal 8 procent liggen. Het exacte afromingspercentage wordt op 1 juli 2017 vastgesteld.

Door de mest- en fosfaatproductie weer in lijn te brengen met de Europese regels behoudt Nederland derogatie op basis waarvan meer dierlijke mest per hectare gebruikt mag worden. Bij verlies van deze vrijstelling zou de sector extra kosten moeten maken, onder andere voor het verantwoord afvoeren van mest en voor het aanvoeren van extra kunstmest. Indicatief zijn die kosten berekend op 100 miljoen euro per jaar.

Melkveehouders die hun bedrijf beëindigen of die minder koeien willen houden kunnen de rechten die daarmee vrijkomen onderling verhandelen. De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO) zal dit bijhouden in een register. Bij iedere transactie komt 10 procent van de overgedragen rechten te vervallen. Dit draagt bij aan de reductie van fosfaat. Zodra de fosfaatproductie weer onder het Europees plafond is gebracht, zal RVO de rechten die via transacties zijn afgeroomd opnieuw uitgeven aan bedrijven die aan nader te bepalen voorwaarden voldoen.

“Dit is nodig, maar tegelijk ook zeer ingrijpend voor onze leden”, laat Kees Romijn, voorzitter van LTO Melkveehouderij, weten in een eerste reactie. De vakgroepvoorzitter maant de overheid om kritisch te zijn op het uitdelen van extra productieruimte en om een goede nieuwe derogatie uit te onderhandelen met de Europese Commissie. "Zodat we met de korting in 2018 zo dicht mogelijk bij de 4 procent blijven."

Stichting Natuur en Milieu (SNM) besloot op het laatste moment de brief van de staatssecretaris niet te onderschrijven. Ze is teleurgesteld in de afspraak die de staatsecretaris heeft gemaakt om in Brussel nog te onderhandelen over de hoogte van het fosfaatplafond. Ook de Nederlandse Melkveehouders Vakbond (NMV) was niet bij het laatste overleg. De bond vindt de afspraken te weinig garantie bieden voor het behoud van de derogatie.