Mestafzet

\n Mestafzet\n

\n Laat voorjaar en mestbeleid belangrijkste boosdoeners\n

\n Kosten mestafzet kalverhouder flink hoger\n

\n Vleeskalverhouders moeten dit jaar met een flink hoger\n bedrag rekening houden als het gaat om de afzet van hun mest.\n Per bedrijf en regio kunnen er wat verschillen zijn, maar\n gemiddeld ligt het bedrag tot drie keer hoger in vergelijking\n met vorig jaar, schat Mark Heijmans, mestspecialist van LTO in.\n Hoe gaan kalverhouders hiermee om en welke oplossingen zijn\n er?\n

\n Volgens Heijmans zijn de afzetkosten niet alleen gestegen door\n het nieuwe mestbeleid. Als eerste reden noemt hij het late\n voorjaar. Hierdoor heeft het lang geduurd voordat er uitgereden\n kon worden en dat heeft de afzet niet gestimuleerd.
\n De andere redenen die hij ziet, hebben wel direct of indirect\n met het nieuwe beleid te maken. Voor de ontvangers van\n kalvergier, zoals akkerbouwers, zijn de gebruiksnormen minder\n ruim dan vorig jaar. Zowel voor stikstof als fosfaat gaat het\n om scherpere normen voor zowel dierlijk als totaal. ,,Juist\n daardoor zijn akkerbouwers minder genegen om dierlijke mest te\n ontvangen??, zegt hij. Waar vorig jaar akkerbouwers in het\n najaar nog flink wat dierlijke mest ontvingen is dat vanaf het\n nieuwe beleid afgelopen. ,,De voorwaarden voor de\n najaarsaanwending zijn veel beperkter.??
\n Ook de kwaliteit van de dierlijke mest maakt dat akkerbouwers\n soms tot andere afwegingen komen, denkt Heijmans. ,,De gehaltes\n van mineralen in de mest kunnen variëren. In de beleving van d\n e akkerbouwer is er dan lastiger op te sturen. Akkerbouwers\n denken dat er met kunstmest beter te sturen is. Ook zien zij\n andere nadelen aan het werken met dierlijke mest. Omdat er bij\n het uitrijden van dierlijke mest op kleigronden nogal eens\n schade aan de structuur van de grond kan ontstaan. Akkerbouwers\n maken daardoor een bewustere keuze en helaas is dat in een\n aantal gevallen nadelig voor de kalverhouder??, aldus\n Heijmans.
\n Niet alleen akkerbouwers laten het afweten, ook de extensieve\n rundveehouders hebben minder behoefte aan kalvergier. ,,Doordat\n zij in aanmerking komen voor derogatie zeggen ze tegen de\n kalverhouder ik hoef jouw mest niet meer??, aldus Heijmans.\n ,,De reden hiervan is dat op derogatiebedrijven slechts\n graasdiermest  (tot 250 kilogram stikstof per hectare) kan\n worden aangewend. En kalvermest valt hier niet onder.??\n

\n Onbekendheid
Ook noemt Heijmans  de\n onbekendheid van het nieuwe mestbeleid. ,,Onbekend maakt\n onbemind en veel akkerbouwers reageren daarom\n afwachtend.??
\n Kostprijsverhogend is ook de bemonstering. Omdat elke partij\n mest die wordt afgevoerd bemonsterd en gewogen moet worden,\n gaat daar voor de kalverhouder veel tijd en geld in zitten. Als\n laatste noemt Heijmans de handel die probeert te profiteren van\n het nieuwe systeem. ,,Door overal te zeggen dat er weinig\n ruimte is, kunnen zij de prijzen opdrijven.??
\n Voor sommige van deze problemen zijn eenvoudig oplossingen te\n vinden. Vooral aan de argwanende houding van afnemers kan wat\n veranderen. ,,We moeten proberen om de bereidheid om dierlijke\n mest te ontvangen te vergroten??, zegt Heijmans. ,,Juist met\n kleine regionale projecten moeten we proberen\n veehouders/kalverhouders aan akkerbouwers te koppelen zodat er\n een wederzijds vertrouwen ontstaat. Vanuit dat gegeven kan de\n mestafzet meer vorm krijgen.??\n

\n Spoor 2
Een ander traject dat bewandeld\n wordt, is het proefproject Spoor 2. Op 1 april ging het van\n start. Bij dit project gaat het erom dat er duurzame relaties\n op gebied van mestafzet worden neergezet. In de proef wordt\n geprobeerd om op alternatieve manieren, lees goedkopere\n manieren de afzet te regelen. LTO mikt daarbij op deelname van\n zo?n vijftig veehouders. Er zijn verschillende voorwaarden voor\n dit project; één daarvan is dat de producent van mest en de\n ontvanger van de mest niet meer dan 25 kilometer van elkaar\n mogen zitten. ,,We hopen dat dit project in 2007 opgeschaald\n kan worden. De eerste concrete resultaten verwachten we in\n september.??
\n Een andere manier waarop LTO de lobby probeert in te zetten, is\n dat ze bij het ministerie van Landbouw probeert kalveren als\n graasdieren aangemerkt te krijgen. ,,Bij de afweging om\n kalveren aan te merken als stal/hokdieren heeft LNV gekeken\n naar het aandeel ruwvoer in een rantsoen. Rosékalveren krijgen\n relatief veel ruwv oer in het rantsoen waardoor we over deze\n groep de discussie aan zouden willen gaan??, zegt\n Heijmans.
\n Als laatste noemt Heijmans de discussie over de\n kunstmestvervangers. ,,Als we kalvermest op een dusdanige\n manier kunnen be- of verwerken dat het aangemerkt kan worden\n als kunstmestvervanger dan zou dat veel kunnen schelen. Ook dit\n vergt een lange politieke discussie in Brussel. Maar er zijn\n wel veehouders over aan het nadenken. En er zijn er enkele die\n ermee aan het experimenteren zijn.??\n

\n Reacties van mestspecialisten
\n Cumela, de belangenbehartiger voor loonwerkers en\n mesttransporteurs, ziet veel druk op de mestmarkt. De\n organisatie heeft dit onder de aandacht gebracht bij het\n ministerie van Landbouw. De organisatie wijst ook op het late\n voorjaar maar ziet daarnaast slechts beperkte mogelijkheden\n voor de export van mest. Bovendien zorgt het nieuwe mestbeleid\n voor meer druk op de markt dan was voorzien. Volgens Cumela\n wordt er door akkerbouwers in de praktijk minder fosfaat uit\n kunstmest vervangen door fosfaat uit dierlijke mest dan in een\n studie van het LEI werd aangenomen.
\n Herbert van Veen, directeur bij Stichting Mestverwerking\n Gelderland wenst niet meer te zeggen dan dat ze de mest van 550\n kalverhouders verwerken. Daar kan maximaal 660.000 ton\n kalvergier verwerkt worden. Die capaciteit zal dit jaar\n volledig worden benut. De contracten van dit jaar zijn in\n december vorig jaar afgesloten. Kalverhouders die nog mest\n willen leveren komen op een wachtlijst.\n

\n Nieuw mestbeleid zorgt voor rare\n wending
Sjaak Snertmans uit Veghel heeft sinds\n drie jaar rosékalveren. ,,Onder Minas kon ik mijn mest prima\n kwijt, maar met het nieuwe beleid is het heel anders??, zegt\n hij. ,,Met mijn melkvee moet ik scherper inzetten en daardoor\n moet ik de mest van de kalverhouderij ergens anders plaatsen.\n Maar de grote vraag is waar. Ik ben al vrij vroeg begonnen om\n een plekje te zoeken, maar alle loonwerkers in Veghel en\n omgeving konden geen plaatsingsruimte vinden. Dus daar kwam ik\n er niet mee weg. Ik ben verder gaan zoeken bij de grote\n internationale bedrijven, maar daar werden zulke forse prijzen\n gevraagd, dat ik daar ook nog niet ingestapt ben. Waar je in\n het verleden vanaf de 6 tot 7 euro per kuub moest betalen, gaat\n het bij de handel nu om prijzen van rond de 14 tot 15 euro. Als\n je het dichter bij huis af kunt zetten dan zal het zo rond de 9\n tot 10 euro zijn, maar ik kom er niet mee weg.
\n Ik zit redelijk tegen Zeeland aan, maar de akkerbouwers daar\n zij n erg terughoudend. Daar krijg je ook geen voet aan wal,\n tenzij je er veel geld op toegeeft.
\n Ik weet ook niet in hoeverre het stemmingmakerij van de handel\n is en of de mestmarkt gewoon stroef is. Maar al met al kom ik\n wel tot een rekensommetje van 75 euro per kalf ofwel 40 cent\n per kilo vlees, die ik moet rekenen als kosten voor de afzet\n van mest. En hoewel de opbrengstprijzen nu goed zijn, is dat\n toch een behoorlijk probleem. De vraag is ook hoelang die\n opbrengstprijzen zo blijven. Zeker de grotere bedrijven zullen\n zich nog wel eens achter de oren krabben. Kijk kleinere\n bedrijven krijgen nog wel een keer 2.000 tot 3.000 kuub weg,\n maar voor de grotere bedrijven is het echt lastig.
\n Zoals het er nu voor ligt, denk ik dat er in de loop van dit en\n komend jaar veel bedrijven zullen stoppen met kalveren. Zelf\n heb ik mijn toekomstplannen ook aangepast. Ik was van plan om\n het komende jaar door te groeien van 640 stierkalveren naar\n 1.000 stuks. Maar als je op zo?n 30.000 tot 35.000 euro alleen\n al komt voor de kosten van mestafzet, tja dan houdt het een\n keer op. Dus ik maak in ieder geval een pas op de plaats en zal\n eerst moeten zoeken naar een invulling voor de mest.
\n Mijn stallen zijn eind juli leeg en dat laat ik zo tot januari.\n Ik had niet gedacht dat het nieuwe mestbeleid voor zo?n rare\n wending zou zorgen. Ik vind dat belangenorganisaties daar ook\n best wel eens de noodklok over mogen luiden. Want het probleem\n wordt voor de meeste nu pas zichtbaar.??\n

\n Proef met Spoor 2
Melkvee- en\n vleeskalverhouder Antoine Rieswijk uit Riethoven doet mee aan\n pilotproject Spoor 2. Hierbij is de inzet om te komen tot een\n betrouwbaar systeem van bemonsteren van mest zonder dat elke\n vracht apart moet worden bekeken. Voorwaarde is onder andere\n dat de producent en de afnemer van mest wel een\n leveringscontract hebben en binnen een straal van 25 kilometer\n bij elkaar in de buurt zitten.
\n Voor Rieswijk is het verschil in theorie en praktijk het\n belangrijkste argument om mee te doen. ,,We moeten een zo\n praktisch mogelijk systeem krijgen??, zegt hij. Rieswijk kan de\n mest van zijn kalveren voor een gedeelte op zijn eigen bedrijf\n kwijt. De rest gaat naar een akkerbouwer bij hem in de buurt\n waarmee hij al een aantal jaar vaste afspraken heeft. ,,Ik neem\n zijn voer af en hij neemt mijn mest af. Dat werkt heel goed.\n Het houdt ons beiden scherp en zorgt dat we allebei zo netjes\n mogelijk werken??, vertelt hij.
\n Door het nieuwe mestbeleid is deze samenwerking wat\n ingewikkelder geworden want alle partijen mest moeten worden\n gewogen en bemonsterd. Voor Rieswijk een flinke kostenverhoging\n die bovendien in zijn ogen helemaal niet praktisch is. ,,Ik\n vind het heel raar dat al die rompslomp ook nodig is terwijl\n wij al langer samenwerken en een goede vertrouwensrelatie\n hebben. Door mee te doen aan Spoor 2 hoop ik dat we straks op\n een beperktere schaal monsters kunnen nemen in tegenstelling\n tot het wegen en bemonsteren van alle vrachten. Dat kost veel\n tijd en geld. Ik hoop dat in de pilot kan worden aangetoond dat\n de monsters niet heel erg veel van elkaar afwijken en dat we\n bijvoorbeeld in de toekomst genoeg hebben aan één monster per\n bepaalde periode. Op zich is er niets mis mee dat er wordt\n gecontroleerd, maar het moet wel werkbaar zijn.??\n

\n  \n